1863

W dziewięciu opowiadaniach o Powstaniu Styczniowym, które składają się na Musi być! Kazimierza Konarskiego, zasadnicze wydarzenia (np. bitwa żyżyńska w Spotkaniu) opracowane zostały zgodnie z wiedza historyczną, na podstawie źródeł i relacji świadków. Jednym z tych świadków jest ojciec autora, Szymon. W Wyprawie wykonuje ważne zadanie dla powstańców. Końcowe Relikwie, w których młodzi żołnierze Legionów...

Narratorka powieści, Marysia, wraz z matką przyjeżdża do Mandżurii. Ojciec dziewczynki, który jest inżynierem, jako pierwszy z pracowników sprowadza na teren wioski swoją rodzinę. Jest tu jeszcze bardzo niewielu Europejczyków. Marysia zaprzyjaźnia się z Fombo, dwunastoletnim miejscowym chłopcem, który pozostaje pod opieką jej ojca. Dziewczynka i Fombo wspólnie doglądają małpki, którą Marysia dostała...