nabozenstwa

W winiarskim forcie, w Poznaniu, ścierają się wpływy niemieckie i polskie. Wielkim orędownikiem polskości jest wachmistrz Dzieszuk, regularnie uczęszczający na nabożeństwa odprawiane przez księdza Cydzika. Pewnego dnia Dzieszuk dowiaduje się, że mszę odprawi przyjezdny ksiądz, który podobno nie mówi po polsku.

Choć ciąża Natalii Wudkiewicz widoczna jest gołym okiem, Ignaś ani myśli przyznać się do ojcostwa. Dziewczyna staje się obiektem kpin, a proboszcz zakazuje jej wstępu na nabożeństwa. Tymczasem gdzieś w Rosji Staś zostawiony bez nadzoru trafia na wieś. Zwabiony zapachami z chaty poznaje niewidomą kobietę, która udziela mu schronienia. Na miejscu poznaje też pannę, która przypomina mu kogoś z przeszłości......

Burzliwy przełom na tle prywatnego życia trochę rozpuszczonej jedynaczki z dobrego domu, a trochę „pięknego przykładu kobiety polskiej”. W dziennikach Janiny z Fuldów Konarskiej w realia salonu i dworu wkrada się świat zewnętrzny: rewolucja 1905 roku, wybuch wojny, przetaczanie się przez ziemie polskie kolejnych frontów, formowanie się niepodległości. Notowane na bieżąco wrażenia Autorki...